Door een tip van een medeverzamelaar van hier kon een tweede Alfa Romeo 164 aan mijn Togi collectie worden toegevoegd. Een rode echte Togi, naast het wat recentere FongalTogi exemplaar dat ik al bezat. De huidige eigenaar van Togi, Lanzani, spreekt zelf nooit over FongalTogi (het is de bedrijfsnaam, maar die vind je bij de modellen nergens terug) maar uitsluitend van Togi en eerlijk is eerlijk, dat is terecht want het zijn geen replica's maar hetzelfde bedrijf, dezelfde modellen uit dezelfde matrijzen, alleen met een nieuwe eigenaar. Maar voor verzamelaars zijn er duidelijk aanwezige verschillen. Zo zijn de Togi's bijna allemaal van een lichte aluminium legering waar de FongalTogi's van veel zwaarder zamac zijn, bijvoorbeeld. Niet zonder reden overigens want het zamac of zamak (een legering van
Zink,
Aluminium,
MAgnesium en
Koper) zou minder last hebben van metaalmoeheid. Geen van mijn modellen heeft daar last van maar ik heb er wel voorbeelden van gezien. Mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar de Togi's die nog geproduceerd zijn door Togi-oprichter Lorenzini (een ex Alfa Romeo technicus met liefde voor zijn merk en dat zie je terug in de modellen), en dus gebruik ik dat inderscheid zelf wel.
Terug naar die 164. De huidige eigenaar van Togi was voor de overname de gene die het zamac spuitgietwerk voor de 164 voor Togi leverde (vanaf 1990) en dit model is van begin af aan alleen in zamac geproduceerd geweest. Het onderscheid tussen een 164 van Togi en van Fongaltogi is zelfs voor de kenner soms met moeite te herkennen. Tegenwoordig zijn de wielen uitgevoerd in nikkel kleurig zamac waar dat voorheen zilverkleurig gespoten was. Mijn beide 164's hebben die zilverkleurige wielen gelukkig want dat oogt een heel stuk realistischer. En ik vind persoonlijk de lak en bouwkwaliteit van de Togi's net even mooier en netter. Op de foto's is dat niet te zien maar als je beiden in je handen hebt wel degelijk.

Nog even de echte Alfa Romeo 164 en het prachtige dashboard. (foto's Garage de L'est)
De 164 was de allerlaatste Togi die uitkwam in 1990 na 8 jaar stilte, ontwikkeld in samenwerking met Alfa Romeo, van de door Pininfarina gestyleerde grote Alfa.
Het model is niet te vergelijken met de oudere Togi's waar bijna alles van metaal is en waar standaard wielen onder zitten met wielmoeren die er afgedraaid kunnen worden en waar altijd een handleiding bij zit hoe het model in en uit elkaar gehaald kan worden. Dat heeft deze laatste Togi allemaal niet meer. De onderzijde inclusief zijpanelen is van donkergrijs kunststof en de wielen zijn realistische imitatie's van de echte. Deze Togi steekt ook erg netjes in elkaar vergeleken met de oudere modellen, met veel leuke details die soms niet direct opvallen. Er is bijvoorbeeld een apart ingezette kofferbakbekleding, een echte dakconsole met achteruitkijkspiegel en het model heeft deurpanelen. De tandheugel-stuurinrichting werkt en zelfs met behulp van het mooi weergegeven stuur. Er zijn spiegels en ruitenwissers en verstelbare rugleuningen van de voorstoelen. Ook de scharnieren zijn mooier uitgevoerd, en het motorblok heeft meer details, dan bij welke Togi dan ook. Uiteraard heeft het model vering. Enige minpuntjes: de te openen voordeuren hangen bijna altijd een beetje in de carrosserie en de brede banden kunnen bijna geen stuuruitslag maken in de te kleine wielkuipen. Jammer ook dat de als wieldoppen uitgevoerde lichtmetalen wielen iets te ver buiten de banden uitsteken. Het model heeft absoluut veel meer kwaliteit en detail dan een vergelijkbare Polistil, maar of dat de exorbitante prijs rechtvaardigde? Want deze 164 kostte bij de introductie ontzettend veel geld, maar liefst 277,75 gulden in 1990!, je vraagt je af wie dat er voor over heeft gehad. En ook nu is het de duurste Togi die je nieuw kunt aanschaffen, al ligt de prijs in verhouding met toen een enorm stuk lager.
Toen ik mijn 164's eens naast elkaar parkeerde ontdekte ik een leuk klein detail dat me nog nooit eerder was opgevallen: de rode Togi heeft verchoomde mistlampen (streepjes) in de bumper, die bij de zilverkleurige FongalTogi ontbreken! En die mistlampen zijn duidelijk af fabriek en niet later zelf toegevoegd.
Ook mijn bescheiden Togi archiefje laat geen enkele 164 zien met die mistlampen en een Nederlandse advertentie toont ook een model zonder.
De introductie van de Togi 164 in een advertentie uit de Modelauto van Januari 1991:
En dat verbaast me wel een beetje want dat dit soort details er op zitten bij een eerste serie waarna ze uit gemak of kostenoverweging verdwijnen is het meest voor de hand liggend. Dat is ook wel meer voorgekomen. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de eerste series Lancia Fulvia berlina en de Fiat 2300 coupé van Mercury die eerst nog apart ingezette deurbekleding hebben en later niet meer.
Ook op carmodel.net (een mooi visueel naslagwerk) staan 164's zonder die verchroomde streepjes in de bumper, al lijkt het er wel op dat één ze ook heeft, maar het is niet erg goed te zien. Opvallend genoeg staat dat witte model op een Togi vitrine-plateau. Ik heb wel vaker een 164 gezien op zo'n plateau, ze moeten dus zo geleverd zijn, echter altijd zonder de kunststof vitrine daarop. De 164 is namelijk te lang voor die standaard vitrine...
Dus: weer een detail waar ik graag het achterliggende verhaal van wil weten! Ik heb de vraag daarom ook uitgezet op een aantal Alfa Romeo fora en bij Togi zelf.
Heb je zelf een Togi 164, of desnoods alleen een foto, die dit detail ook heeft, of heb je zelf een oud modelauto-magazine waar je een Togi nieuwtje of advertentie met Togi in hebt staan dan hoor ik dat heel graag...
Aanvulling 14 juni 2011:
En toen vond ik al googelend ineens een goede foto van een andere Togi 164 met mistlampen in de bumper... Daarmee is het bewijs geleverd dat deze mistlampen een product van Togi zelf zijn en er dus weer een onbegrijpelijk verschil bij een Togi model kan worden toegevoegd aan het lijstje. Opvallend vond ik het overigens dat deze groene 164 meegespoten bumpers en zijpanelen heeft. Ik had het nog niet eerder gezien maar ben er op gewezen dat dit bij de echte Groen metallic 164's ook het geval was(!) Aannemelijk dat dit daarom ook bij de Togi (in opdracht van Alfa Romeo) gebeurt is(?) Wie het antwoord weet mag het zeggen.
Ook een ander vraagteken lijkt te kunnen worden ingevuld: De 164 staat op een nieuwere versie van de Togi-vitrine, herkenbaar aan de nokjes rondom het plateautje. De oude vitrine heeft deze nokjes niet, maar is verder identiek. De nieuwere vitrine heeft namelijk een ietsje wijdere en langere transparante kap gekregen om...plaatst te kunnen bieden aan de 164 die niet in de oude vitrine paste.En zo is ook die vitrine-aanpassing ineens te dateren.
Koen