Geen model zonder historie.
1,5 liter motor en 8 cylinders: ziehier de verklaring achter het nummer 158.
Alfa Romeo's typo 158 racewagen in de lichte voiturette klasse met 1500 cc motoren (vandaar de bijnaam Alfetta, wat kleine Alfa betekend) debuteerde in 1938 en had veel succes totdat dit tot staan werd gebracht door de oorlog in 1940. Het succes zat 'm onder andere in de zeer lichte motor van Electron, een zeer licht magnesium soort.
In 1946 werd de draad weer opgepakt en de motor doorontwikkeld van 200 tot 254 pk. De voiturette klasse werd aangepast en omgedoopt tot formule 1.
Aan het eind van 1950 werd de auto nogmaals doorontwikkeld tot het type 159, waarbij de swing axle achteras werd vervangen door een Dion as en de motor inmiddels 420 pk produceerde. De 12 jaar oude auto won alle 11 races waarvoor het dat jaar was ingeschreven en Farina werd de eerste formule 1 kampioen met teamrijders Fangio en Fagioli op 2 en 3.
De 158 Alfetta's op rij bij Alfa Romeo
Vanaf 1952 werden de regelementen weer veranderd waardoor de 159 niet meer voldeed. De investeringen die door de Italiaanse staat (de eigenaar sinds 1932) gedaan moesten worden voor de ontwikkeling van een opvolger waren op dat moment zo hoog dat Alfa Romeo zich gedwongen zag om te stoppen met formule-racen. De laatste Grand Prix met deze in 1938 ontwikkelde auto werd gereden in 1953.
De 159, herkenbaar aan de iets langere achterzijde
Tegenwoordig kun je je niet voorstellen dat een formuleauto in bijna ongewijzigde vorm gewoon 15 jaar voorop rijdt. Het zegt wat over de tijd maar zeker ook wat over het prachtige technische concept van Alfa Romeo, in die tijd nog helemaal geen merk van productieauto's zoals we die nu kennen, maar van hele dure sportwagen-chassis' waar carrossiers hun creativiteit op los lieten.
Deze historie is niet de reden waarom dit model deel uitmaakt van mijn verzameling maar wel waarom het is uitgebracht door Togi. Eind jaren '50 sprak deze raceauto nog zo tot de verbeelding dat het helemaal geen vreemde keuze was om uit te brengen nadat het origineel inmiddels 6 jaar daarvoor gestopt was met racen.
Ook merken als Dinky Toys en Mercury hadden destijds de 'Alfetta' in hun programma net als onbekendere diecast en kunsstof-kit merken.
De Dinky 159 en de Mercury 158
De Togi 159
De Togi 159 is ergens in 1959 of begin 1960 ontwikkeld. Na de Corsar, de Turbo Special en de Giulietta Sprint was dit het vierde model van de Milanese fabrikant.
De moedermatrijs voor de 159
Er werden voor dit model eenvoudige spaakwielen ontwikkeld die daarna ook op de eerste twee Togi's gevoerd werden. Verder is aan alles te zien dat het een speelgoedmodel is uit andere tijden: het is heel eenvoudig uitgevoerd waarbij de opmerkelijkste details de werkende sturing, het verstelbare race-ruitje en de werkende vleugelmoeren op de wielen zijn.
De Togi werd net als de echte 159 uitsluitend uitgevoerd in rood, al verschilde de kleur rood in de loop van de jaren nog wel eens. Mijn eigen drie 159's hebben dan ook elk een ander rood. Net als elke andere Togi was ook deze Alfa te koop als kit.
Aardig als model begin jaren '60 maar erg simpel als kit
Wat is er leuker als kind te hebben dan een kopie van de echte racewagen van de grote Fangio of Farina, met bijbehorende racenummers? Toch kreeg dit model gewoon wat fantasienummers opgeplakt, al zaten ze wel op dezelfde posities.
De oude 159 is nooit uit het Togi assortiment verdwenen en wordt nog steeds geproduceerd. Ergens begin jaren '70 werd het model voorzien van nieuwe open spaakwielen. Deze verchroomde wielen waren nog steeds eenvoudig en vergelijkbaar met spaakwielen die je onder bijv. Dinky's kon vinden in die tijd. Eigenlijk niet passend bij de hoge prijzen van deze Togi's die vergelijkbaar waren met die van de veel mooiere Revival racewagens. Blijkbaar is er wel gekeken wat er verder aan het model verbeterd kon worden zonder al te grote investeringen en over de simpel weergegeven beschermplaat op de uitlaten werd een nieuwe geperforeerde bescherplaat aangebracht van blik. De zamac uitlaat werd daarbij niet langer verchroomd.
De nieuwe spaakwielen werden al na korte tijd in zwart uitgevoerd. Een opmerkelijke keuze omdat de wielen bij echte 159 altijd metaalkleurig waren.
De aangekondigde chrome 159
Al een paar jaar kondigd Togi aan deze 159 ook als vernikkeld model te zullen uitbrengen, ik heb er eerder hier melding van gemaakt, maar tot op de dag van vandaag blijft dat 'nieuws' schimmig.
Koen
Mij werd recent door mn vriendin droogjes meegedeeld dat het tijd was om alles naar de kelder te verhuizen, ipv modellen "uit te stallen" in de huiskamer..... Ik moet wel zeggen dat het mooi is om nu alles tesamen in 1 ruimte te hebben staan, niets is leuker dan na het werk een biertje te drinken aan de bar beneden, en ondertussen wat naar de kasten te staren 
. De grotere dozen staan boven en de folders zitten keurig in mappen. Maar blijft een genot om elke dag even in de vitrine's te kijken. 
