Van de ene Bertone (Giulitta SS en BAT's) naar de andere (bekendere) Bertone: de Giulia GT, een ontwerp van de nog jonge Giorgetto Giugiaro, in dienst van Bertone.
Alfa Romeo vraagt begin jaren 60 aan Bertone een kleine Giulia GT te ontwerpen, die er net zo uitziet als de elegante 2000/2600 Sprint, maar….zo was de opdracht, niet in alle details, geen exact kopie, er zou een gewijzigd front moeten komen. En daar is de reden dat beide auto's zo op elkaar lijken.
De verschillende types, zoals ze bij Togi terug te vinden zijn (de nieuwere versies zijn hier dus niet afgebeeld):
De 1300 Junior:
De 1600 Sprint:
De GT Veloce met drie horizontale strips:
De cabriolet; GTC:
De GTA:
De 1750:
De eerste keer in mijn leven dat ik een Togi in mijn handen had was toen ik eind jaren '70 in de winkel van de vader van een goede vriend (Aurora in Almelo), men verkocht onder andere bouwdozen en daar zaten ook Togi kits tussen, zo'n doos van de plank pakte. Die hele dure dozen (koste toch gauw 3 of 4 keer zo veel als een Polistil) met als inhoud een soort letterbak met onderdelen van een al gespoten diecast model van een Alfa, waren bepaald geen hardlopers. In mijn herinnering stonden altijd dezelfde dozen op de bovenste plank. Ik was bijna dagelijks in die winkel en op een keer pakte ik een van de dozen van de plank om eens beter te bekijken. De buitenkant van de doos liet een aantrekkelijke tekening zien. In de doos zat een okergele 1750. Een teleurstellend eenvoudig model (voor dat geld) met een gril die onderaan twee vreemde vormen had die in de uitsparingen vielen van waar eens een gril hoorde te zitten met enkele, grote koplampen. Ik heb de doos weer terug op de plank gezet en er nooit een gekocht. Helaas...
Eind '65 bracht Togi dit mooie nieuwe Alfa Romeo model uit en we mogen stellen dat het tot op dat moment de Togi was met de best getroffen lijnen. Het gaat hierbij om de eerste versie met de 'brievenbus' boven de gril en de kleinere achterste wielpoorten. Wat mij persoonlijk betreft, de aantrekkelijkste versie. Misschien kwam dat omdat er, zoals gebruikelijk bij modelautofabrikanten zoals Mercury, gebruik gemaakt is van de fabriekstekeningen? Ook hier weer openende deuren, motokap en kofferklep. En ook hier koos Togi voor een eigen oplossing bij het scharnieren van de deuren. Deze deuren scharnieren om een pin. Een heel mooi systeem waarmee de deur net als bij de echte auto binnen de carrosserie draait, mooier dan bij bijna alle andere speelgoedauto's. Met bijna geen weerstand en altijd goed en netjes sluitend.
De bouwtekening die bij elke Togi wordt meegeleverd laat de deurconstructie zien. Zoals bij elke Togi zijn veel van de details erg sumier, net als andere modelauto's uit die tijd:
Aan de onderzijde vind je de deurbevestiging terug achter de twee kleine schroeven waar de bodemplaat mee bevestigd is:
Togi maakte commercieel goed gebruik van het GT model want door andere grils te maken had men ineens een aantal verschillende versie's.
In het begin (jaren '60 dus) leverde men drie typen: een 1300 met 1 horizontale strip in de gril, een 1600 met gril zonder strip en een luxere versie; de GT Veloce met 3 horizontale strips in de gril. Die laatste had ook nog bijbehorende emblemen op de c-stijl in de vorm van kleine stickertjes die er na verloop al niet eens meer opkwamen en als ze er op zaten vaak uitdroogden en afvielen. Daarom zie je die stickertjes nagenoeg nooit. Je kunt dit model met stickertjes zien in het stukje over de Togi sets.
Productie van de GT:
De Giulia in de Togi catalogus van 1968:
Pas veel later, in 1972 werd dit model verder uitgemolken door de introductie van de snellere en vooral veel lichtere GTA te maken. Een model dat op dat moment al niet meer zo geproduceerd werd. Togi maakte zich er hier echter wel erg gemakkelijk van af door geen enkel specifiek detail van de echte over te nemen en het model alleen van andere wielen, van de net nieuwe 2000 berlina (soms de gewone wielen, soms de speciale lichtmetalen velgen), te voorzien en een stel racenummers. Soms had het model de gril van een 1300 Junior, soms van de 1750, wat in beide gevallen helemaal fout was natuurlijk. Wel was de kleur altijd Alfarood. Dat klopte, al was de echte er ook in het wit.
Wat had men eigenlijk moeten doen? Deuren moeten maken met kleinere deurklinkjes, de juiste gaasgril, wielen en stoelen moeten maken. En wat mij betreft ook nog de kenmerkende witte streep met klaverblaadje over de zijkant (de echte GTA was er ook nog in het wit met groene streep en klaverblaadje). Relatief kleine ingrepen die het model zoveel meer hadden geboden. Eigenlijk een onbegrijpelijke keuze om het er zo gemakkelijk van af te maken gezien de doelgroep van verzamelaars op dat moment. Want van speelgoed kon je al niet meer spreken op dat moment met de enorme bedragen die Togi's toen al moesten kosten.
In 1970 bracht Togi een 1750 versie uit. Een curieus model want het was niet meer dan een oude GT met andere gril. Er zat dus nog steeds een brievenbus voorde motorkap en het had nog steeds de kleinere wielpoorten achter. En dat terwijl de echte 1750 een gerestyled model was dat in veel details aangepast was en die brievenbus al helemaal niet meer had. Het lelijkste detail was de nieuwe gril met 4 kleinere koplampen die eigenlijk niet paste in de uitsparing van de twee grote koplampen en daarom passtukjes had die de uitsparingen moesten opvullen. Een detail dat je veel eerder bij een kleine matchbox verwacht dan bij zo'n groot en duur model. In 1976 werd d.m.v. een stickertje dit model zelfs 2000 GTV genoemd. Een veel te makkelijke keuze want die 2000 had nog veel meer afwijkende details in het echt. Wel kreeg het model nu stoelen met hoofdsteunen, die vanaf dat moment ook in de andere versies terecht kwamen, wat natuurlijk ook helemaal niet overeenkwam met de werkelijkheid.
In 1977 kwam de laatste Togi versie uit, een handmatig van coupé naar Cabriolet omgebouwd model (dak er afgezaagd) in een hele kleine oplage. Geen erg aantrekkelijke ombouw maar door de oplage nu wel zeer gewild en kostbaar. Het sumiere interieur werd voorzien van wat stickertjes die de zijpanelen moesten voorstellen. De opgevouwen kap kwam gewoon van de spider.
Een 4-tal Togi varianten bij elkaar: een witte 1300 Junior met 1 horizontale strip in de gril, een okergele 1750 met dubbele koplampen, een GTA (met in dit geval een 1750 gril) en de zeldzame GTC in lichtblauw en met de juiste 1600 gril zonder horizontale strip. De Veloce ontbreekt hier:
De GT Veloce met 3 horizontale strips in de gril. Dit model heeft nog stoelen zonder hoofdsteunen:
Met de originele doos:
Alles open:
Mijn eigen GT's (alleen de beige is van een bevriende Alfa-verzamelaar) op een kitdoos (deze lege doos heb ik niet zo lang geleden gekocht en komt uit de bescheven winkel in Almelo), met op de voorgrond een groene 2000 GTV, curieus genoeg in dit geval zonder hoofdsteunen (?), en met de foute 1750 gril. Alleen het stickertje op de vitrinebodem verteld dat het hier om een 2000 zou moeten gaan (foto Benjan Spiele):
De curieuze gril van de zogenaamde 1750/2000: duidelijk zichtbaar zijn de vulstukken onder de koplampen daar waar bij de oudere versies twee grote koplampen zaten (foto Benjan Spiele):
De nieuwe eigenaar (FongalTogi) produceerd alle versies nog, inclusief een nieuwe GTC versie:
http://www.togi.it. Deze modellen hebben nikkelkleurig chroom i.p.v. het echte chroom of aluminiumkleurig materiaal en zijn nu van Zamac waar de oude Togi's van aluminium zijn.
Koen
De foto's van de okergele GTV zijn van internet geplukt, de 4 modellen samen is een scan uit een oude Quattroruottine.